Geplaatst op

Culturele betekenis


Nabije Oosten


Het oudst bekende voorkomen van het patroon van “overlappende cirkels” dateert uit de 7e of 6e eeuw BCE, gevonden op de drempel van het paleis van de Assyrische koning Aššur-bāni-apli in Dur Šarrukin (nu in het Louvre).

levensbloem, flower of life, eikenhout, kopen
Het ontwerp wordt in de eerste eeuwen van onze jaartelling wijdverbreid. Een vroeg voorbeeld zijn vijf patronen van 19 overlappende cirkels die zijn getekend op de granieten zuilen in de tempel van Osiris in Abydos, Egypte, en nog eens vijf op een zuil tegenover het gebouw. Ze zijn getekend in okergeel en sommige zijn erg vaag en moeilijk te onderscheiden. De patronen zijn graffiti en komen niet voor in inheemse Egyptische ornamenten. Ze dateren meestal uit de vroege eeuwen van de christelijke jaartelling, hoewel middeleeuwse of zelfs moderne (begin 20e eeuw) oorsprong niet met zekerheid kan worden uitgesloten, aangezien de tekeningen niet worden genoemd in de uitgebreide lijsten van graffiti in de tempel samengesteld door Margaret Murray in 1904.

Soortgelijke patronen werden soms in Engeland gebruikt als apotropische tekens om te voorkomen dat heksen gebouwen binnengingen. Inwijdingskruisen die punten aangeven in kerken die zijn gezalfd met wijwater tijdens een kerkinwijding, nemen ook de vorm aan van overlappende cirkels.

In de islamitische kunst is het patroon een van de verschillende arrangementen van cirkels (andere worden gebruikt voor vier- of vijfvoudige ontwerpen) die worden gebruikt om rasters te maken voor islamitische geometrische patronen. Het wordt gebruikt om patronen te ontwerpen met 6- en 12-puntige sterren en zeshoeken in de stijl die girih wordt genoemd. De resulterende patronen verbergen echter kenmerkend het constructieraster en presenteren in plaats daarvan een ontwerp van verweven strapwork.

Europa


Patronen van zeven overlappende cirkels zijn te vinden op een Cypro-archaïsche I-beker uit de 8e-7e eeuw voor Christus op Cyprus en Romeinse mozaïeken, bijvoorbeeld in het paleis van Herodes in de 1e eeuw voor Christus.

Het ontwerp is te vinden op een van de zilveren plaquettes van de laat-Romeinse schat van Kaiseraugst (ontdekt in 1961). Het wordt later gevonden als ornament in de gotische architectuur, en nog later in de Europese volkskunst van de vroegmoderne tijd.

Hoge middeleeuwse voorbeelden zijn de Cosmati-trottoirs in Westminster Abbey (13e eeuw). Leonardo da Vinci besprak expliciet de wiskundige verhoudingen van het ontwerp.

Modern gebruik

De naam “Flower of Life” is modern, geassocieerd met de New Age-beweging, en wordt gewoonlijk specifiek toegeschreven aan Drunvalo Melchizedek in zijn boek The Ancient Secret of the Flower of Life (1999).

Het patroon en de moderne naam hebben zich verspreid in een breed scala van gebruik in de populaire cultuur, in mode, sieraden, tatoeages en decoratieve producten. Het patroon in quilten wordt diamanten trouwring of driehoekige trouwring genoemd om het te contrasteren met het vierkante patroon. Naast een incidenteel gebruik in de mode wordt het ook gebruikt in de decoratieve kunsten. Het album Sempiternal (2013) van Bring Me the Horizon gebruikt bijvoorbeeld het raster met 61 overlappende cirkels als het belangrijkste kenmerk van de albumhoes, terwijl het album A Head Full of Dreams (2015) van Coldplay de 19 overlappende cirkels bevat raster als het centrale deel van de albumhoes. Teaserposters ter illustratie van de hoes van A Head Full of Dreams werden in de laatste week van oktober 2015 op grote schaal getoond in de Londense metro.

Het symbool “Zon van de Alpen” (Italiaans Sole delle Alpi) wordt sinds de jaren negentig gebruikt als het embleem van het Padaanse nationalisme in Noord-Italië. Het lijkt op een patroon dat vaak in dat gebied op gebouwen wordt aangetroffen.